30. maí 2022

Nýsköpunarverkefnið Roðleður er Norðansprotinn 2022

Lokaviðburður Norðansprota 2022 fór fram föstudaginn 20. maí sl. þar sem leitað var að áhugaverðustu nýsköpunarhugmyndum Norðurlands á sviði matar, vatns og orku. Að viðburðinum stóðu samstarfsaðilar að nýsköpunarverkefninu  Norðanátt , Háskólinn á Akureyri og Háskólinn á Hólum.

Þrettán fjölbreyttar umsóknir bárust í hugmyndasamkeppnina, sem jafnframt var upphaf á nýrri hringrás nýsköpunarsstarfs hjá Norðanátt og voru sex teymi valin af dómnefnd til að kynna verkefni sín á lokaviðburðinum sem fór fram í Háskólanum á Akureyri. Viðburðurinn var einnig í streymi og er hægt að nálgast upptöku  hér.

María Dís Ólafsdóttir lífverkfræðingur og framkvæmdastjóri AMC ehf bar sigur úr býtum með nýsköpunarverkefnið Roðleður og hlaut titilinn Norðansprotinn 2022 ásamt 500.000 kr. í verðlaunafé, en með henni í teymi er Leonard Jóhannson.

,,Ég hef alltaf haft rosalega mikinn áhuga á hliðarafurðum frá því ég var lítil og ég endaði svolítið á roðinu af því ég hef komið að rannsóknum á roði og fengið að kynnast þessu magnaða hráefni og sá bara tækifæri, “ sagði María Dís meðal annars í kynningu sinni sem hefst á mín 42:00.  ,,Verkefnið Roðleður snýst um að þróa nýja aðferð til að búa til leður úr roði í stærri einingum en áður hefur fengist. Roðleður verður fáanlegt í metravís, í mörgum litum og þykktum”, segir María Dís.

Í dómnefnd Norðansprota 2022 sátu Hólmfríður Sveinsdóttir, verkefnastjóri og verðandi rektor Háskólans á Hólum, Hreinn Þór Hauksson, framkvæmdastjóri viðskipta- og vöruþróunar hjá Íslenskum verðbréfum, Rannveig Björnsdóttir, dósent hjá Háskólanum á Akureyri, Lilja Pálmadóttir hjá Horfstorfu, Eyrún Gígja Káradóttir verkefnastjóri hjá Vistorku og Svava Björk Ólafsdóttir, stofnandi RATA.

Liðin sex sem valin voru í úrslit voru:

  • Roðleður – Sigurvegari Norðansprota 2022
  • Tólgarsmiðjan
  • Pelliscol
  • Ylur
  • Nordic Wine & View
  • Ísponica

Á viðburðinum var skrifað undir samning við Háskólann á Akureyri um að vera virkur samstarfsaðili Norðanáttar í þeirri nýsköpunarhringrás sem nú er að hefjast. Þá var einnig undirrituð viljayfirlýsing við Háskólann á Hólum fyrr í þessum mánuði um samstarf og samvinnu með það að markmiði að skapa öflugt vistkerfi nýsköpunar á svæðinu.

Næsti viðburður í hringrás Norðanáttar verður viðskiptahraðallinn Vaxtarrými sem fer fram í haust.

Um Norðanátt
Samstarfsverkefnið Norðanátt er hreyfiafl sem miðar að því að skapa kraftmikið umhverfi á Norðurlandi fyrir frumkvöðla og fyrirtæki. Norðanátt samanstendur af viðburðum sem styðja við frumkvöðla með hugmyndir á ólíkum stigum. Að  Norðanátt  standa Eimur, SSNE, SSNV, RATA, Nýsköpun í Norðri og Hraðið Húsavík. 


Deila frétt

27. nóvember 2025
Loftslags- og orkusjóður hefur úthlutað rúmlega 1,3 milljörðum króna til 109 verkefna sem miða að samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda eða fela í sér nýsköpun á sviði umhverfis-, orku- og loftslagsmála. Eimur er meðal þeirra sem hljóta styrk að þessu sinni. Verkefni ber heitið Nýting lífræns efnis úr fráveituvatni til orkuframleiðslu . Það felur í sér uppsetningu færanlegs hreinsibúnaðar við sláturhús Kjarnafæðis/Norðlenska á Húsavík, í samstarfi við Orkuveitu Húsavíkur og Kjarnafæði Norðlenska. Markmið verkefnisins er að sýna fram á kosti þess að koma upp forhreinsivirki fyrir fráveituvatn frá matvælafyrirtækjum, draga úr lífrænu álagi og nýta efni sem annars færu til spillis, meðal annars til framleiðslu á lífdísil og lífgasi í samstarfi við nýsköpunarfyrirtækið Gefn . Verkefnið er fyrst og fremst ætlað sem sýnidæmi sem getur orðið stjórnvöldum og fyrirtækjum hvatning til frekari aðgerða í fráveitumálum. Með því að hreinsa vatnið þar sem mengunin fellur til skapast betri möguleikar til að sækja verðmæt efni í fráveituna, auk þess sem álag á innviði sveitarfélaga minnkar verulega. Verkefnið er einnig hluti af ICEWATER verkefninu, sem að hluta er fjármagnað af LIFE styrktarsjóði Evrópusambandsins. Með styrknum frá Loftslags- og orkusjóði er tryggt að hefja uppsetningu búnaðarins fyrir sláturtíð 2026. Við hlökkum til að segja frá framgangi verkefnisins. Nánar um úthlutun Loftslags- og orkusjóðs og þau 109 verkefni sem hlutu styrk má finna á vef sjóðsins.
25. nóvember 2025
Framtíðin á Bakka – Samvinna, sjálfbærni og sóknarfæri
13. nóvember 2025
Undanfarnar vikur hefur Eimur staðið fyrir kynningarstarfi um möguleika sniglaræktar á Íslandi. Verkefnið hefur verið kynnt fyrir fjölmörgum aðilum víða um Norðurland meðal annars á Hönnunarþingi á Húsavík, Vegagerðinni, Landsvirkjun og fleiri stofnunum og fyrirtækjum. Markmiðið hefur verið að vekja athygli á tækifærum til nýsköpunar í landbúnaði og benda á hvernig vistvæn og sjálfbær ræktun gæti orðið áhugaverð viðbót við íslenskan landbúnað. Vinnustofur um sniglarækt sem haldnar voru á Norðurlandi í október vöktu mikla athygli og voru afar ánægjulegar í alla staði. Fjöldi bænda, frumkvöðla og annarra áhugasamra einstaklinga lagði leið sína á kynningarfundi þar sem fjallað var um möguleika sniglaræktar sem nýrrar vistvænnar hliðarbúgreinar á Íslandi. Á fundunum fóru yfir efnið þeir Sigurður Líndal frá Eimi og Peter Monaghan frá írska fyrirtækinu Inis Escargot, sem hefur mikla og farsæla reynslu af sniglarækt sem hágæða matvöru í Evrópu. Þeir kynntu hugmyndir sínar um hvernig hægt er að nýta íslenskar aðstæður, svo sem jarðhita, hrein auðlindakerfi og vannýttan húsakost til sveita, til að skapa sjálfbært rekstrarumhverfi fyrir sniglarækt. Áhugi á viðfangsefninu reyndist mikill og spurningar komu úr öllum áttum, bæði frá bændum sem sjá tækifæri til að renna styrkari stoðum undir búskap sinn og frá frumkvöðlum í leit að nýjum leiðum til að nýta staðbundnar auðlindir á skapandi hátt. Þátttakendur ræddu meðal annars um húsakost, fóðrun, ræktunarlotur, markaði og möguleg notagildi sniglaafurða á Íslandi, auk leiða til meginmarkaða í Evrópu. Sigurður og Peter voru báðir hæstánægðir með móttökurnar og áhugann sem blasti við alls staðar. „Ísland stendur frammi fyrir einstöku tækifæri á heimsvísu þegar kemur að sniglarækt, því stöðugt hitastig og trygg hitastjórnun er lykillinn að árangursríku sniglaeldi. Þar kemur íslenskur jarðhiti með nýja vídd inn á heimsmarkaðinn,“ sagði sniglasérfræðingurinn að loknum fundunum. Næstu skref eru þegar farin að taka á sig mynd, og ljóst er að langtum fleiri munu sækja um þátttöku í staðnámi á Írlandi en sæti verða í boði. Þeir sem hafa áhuga á að fylgjast með framhaldinu og fá upplýsingar um næstu skref geta haft samband við Sigurð Líndal hjá Eimi á netfangið s.lindal@eimur.is eða fylgst með fréttum á eimur.is. Vinnustofurnar sýndu glöggt að nýsköpun í landbúnaði lifir góðu lífi á Norðurlandi – og að þó sniglar séu smávaxnir geti þeir orðið stór hluti af framtíðinni.