14. maí 2025

Orkuskipti á jaðarsvæðum í brennidepli á ráðstefnu í Hofi

„Orkuskiptin verða að ná til allra – líka eyja og fjarliggjandi svæða.“ 

Þannig hóf Ásthildur Sturludóttir, bæjarstjóri Akureyrar, ráðstefnuna Akureyri Energy Seminar: Sustainable Solutions for Remote Areas, sem haldin var þann 6. maí í Hofi, Akureyri. 


Ráðstefnan var haldin í samstarfi við RECET (Rural Europe for the Clean Energy Transition) verkefnið og Net Zero Islands Network, þar sem sérfræðingar og stefnumótendur víðs vegar að – frá Norðurlöndunum, Evrópu og Kanada – komu saman til að ræða lausnir í orkuskiptum sem nýtast á dreifbýlum svæðum og eyjum. Orkuskiptin eru margslungið samfélagslegt verkefni og á þessum svæðum er sérstaklega brýnt að vel takist til að flétta samfélagið inn í aðgerðir til þess að skapa sátt og ávinning fyrir alla. 


Á dagskrá voru fjölbreyttar kynningar og pallborðsumræður þar sem fjallað var meðal annars um: 


Samsø (Danmörk): Fulltrúar frá Samsø Energy Academy sögðu frá því hvernig samfélagið á eyjunni hefur náð orkusjálfbærni með virkri þátttöku íbúa og eignarhaldi þeirra í endurnýjanlegri orku, en það síðara var einnig mikilvægt stef í erindi fulltrúa Equitable Energy Resarch frá Shetlandseyjum. 


Ísland: Sigurður Friðleifsson frá Umhverfis- og orkustofnun fjallaði um orkuskipti á landsvísu og tækifæri í orkuskiptum í samgöngum. Skúli Gunnar Árnason frá Eimi greindi frá áhrifum olíugjalda á landsbyggðina og nauðsyn réttlátrar stefnumótunar. 


Blekinge (Svíþjóð) og Skotland: Fulltrúar frá Blekinge Energy Agency í sýndu fram á mikilvægi svæðisbundinnar orkuáætlunargerðar og hvernig samræma má stefnu milli sveitarfélaga. 


Álandseyjar (Finnland): Yvonne Østerlund kynnti heildstæða stefnu Álandseyja í sjálfbærri þróun, með áherslu á orkunýtingu og vistvænar lausnir. 


Kanada : Michael Ross frá Yukon-háskóla ræddi vegferðina í átt að sjálfbærri orku í Nunavut, með áherslu á áskoranir og sérstöðu norðurslóða og það hversu miklu dýrari orkubreytingar eru fyrir dreifbýlli svæði. 


 

  • Slide title

    Write your caption here
    Button
  • Slide title

    Write your caption here
    Button
  • Slide title

    Write your caption here
    Button
  • Slide title

    Write your caption here
    Button
  • Slide title

    Write your caption here
    Button
  • Slide title

    Write your caption here
    Button

Verkefnafundur RECET þátttakenda 

Daginn áður, 5. maí, hittust samstarfsaðilar RECET-verkefnisins í vinnufundi þar sem þau deildu framgangi verkefnisins ásamt reynslu og lausnum frá sínum heimahögum – allt frá Vestfjörðum og Norðurlandi á Íslandi til Blekinge í Svíþjóð, Menorca á Spáni, Postojna í Slóveníu og Samsö í Danmörku. Þar var dýrmæt reynsla dregin fram: 


„Við lærum ekki bara af fyrirmyndarsvæðum eins og Samsø – heldur líka af áskorunum og reynslu minni samfélaga í orkuskiptum.“ 


Víða í Evrópu eru ríki komin lengra með loftlags- og orkuskiptaáætlanir en á Íslandi. Þegar rýnt er í muninn á milli Íslands og Evrópu, þá sést að í Evrópu er oft meiri samheldni milli ólíkra stiga stjórnkerfisins og meira aðhald við aðgerðir sveitarfélaganna og innleiðingu á þeim. Þessum þrýstingi fylgir líka leiðsögn og aðstoð sem gerir svæðisbundnar tengdari yfirlýstum markmið stjórnvalda. Hér á Íslandi vantar mun meiri samhæfingu milli ríkis og sveitar í þessum málum. 


Samvinna í þágu orkuskipta 

Ráðstefnan sýndi vel hversu mikilvægt það er að huga vel að samfélagslegum þáttum þegar kemur að árangursríkum orkuskiptum á dreifbýlum svæðum. Til að ná árangri þarf að flétta saman uppbyggingu fyrir orkuskipti og framtíðarsýn fyrir þróun og atvinnuuppbyggingu í samfélaginu. 


Eimur þakkar samstarfsaðilum sínum, sérstaklega Nordic Energy Research og Umhverfis- og orkustofnun, fyrir öfluga samvinnu – og öllum sem tóku þátt í bæði ráðstefnunni og vinnufundinum. 


📺 Hér er hægt að horfa á upptöku frá ráðstefnunni: https://www.youtube.com/watch?v=06zaieIfMek&t=481s



Deila frétt

3. júlí 2025
Eimur kynnir með stolti gagnvirkt olíumælaborð
3. júlí 2025
Akureyrarbær og atNorth hafa undirritað samkomulag um afhendingu glatvarma frá gagnaverinu ICE03 að Hlíðarvöllum í samvinnu við Eim, sem leiddi vinnu við samningsgerðina. Glatvarminn verður afhentur án endurgjalds til þróunarverkefna í samræmi við áherslur Akureyrarbæjar um sjálfbæra þróun og orkunýtingu. Framkvæmdum við 16 milljarða króna stækkun gagnavers atNorth á Akureyri miðar vel og er fyrri áfangi nú tilbúinn í rekstur. Samhliða stækkun gagnavers verður reist þjónustuhús fyrir ört stækkandi hóp starfsmanna félagsins á Akureyri. Fyrsta skóflustungan var tekin í morgun við hátíðlega athöfn. Viðstaddir voru fulltrúar bæjarstjórnar Akureyrar, starfsmenn atNorth, verktakar og aðrir gestir. Nýja þjónustuhúsið verður vestan við núverandi byggingar á athafnasvæði atNorth og er ráðgert að húsið verði tekið í notkun á næsta ári. Anna Kristín Pálsdóttir, framkvæmdastjóri þróunar og nýsköpunar hjá atNorth, hélt um skófluna í morgun og tók fyrstu skóflustunguna ásamt starfsfólki félagsins. „Umsvifin á Akureyri hafa aukist hröðum skrefum og ljóst að við þurfum að reisa nýja þjónustubyggingu til að tryggja framúrskarandi aðstöðu til framtíðar fyrir ört stækkandi starfsmannahóp okkar. Auk mikils fjölda verktaka sem vinna að stækkun rekstursins, erum við með um 80 fasta starfsmenn á Íslandi og þriðjungur þeirra er á Akureyri.“ Samhliða stækkuninni hafa Akureyrarbær og atNorth samið um nýtingu glatvarma frá gagnaverinu til samfélagsverkefna á Akureyri, m.a. til upphitunar á nýju gróðurhúsi sem reist verður og rekið á samfélagslegum forsendum. Auk bæjarins og atNorth koma Ferro Zink og Gróðrarstöð Akureyrar að verkefninu, en markmiðið er m.a. að skapa lærdómsumhverfi til vistvænnar ræktunar fyrir nemendur á grunn- og framhaldsskólastigi á Akureyri. Vonir standa til að gróðurhúsið verði tilbúið til notkunar strax í haust og ungir Akureyringar fái þá tækifæri til að kynnast sjálfbærri matvælaframleiðslu og betri orkunýtingu í verki. „Við leggjum mikla áherslu á að Akureyri verði leiðandi í orkunýtingu og sjálfbærni,“ segir Ásthildur Sturludóttir, bæjarstjóri á Akureyri. „Þetta samstarf við atNorth og Eim er lykilskref í þeirri vegferð og þeir möguleikar sem fylgja samkomulagi um nýtingu glatvarma frá gagnaverinu eru afar mikilvægir fyrir bæjarfélagið. Sá samningur sem undirritaður var í dag er í takti við þær væntingar sem við höfðum um áhrif þeirra innviðaframkvæmda sem ráðist var í til að tryggja raforkuflutning inn á svæðið.“ Eimur leiddi samningsgerðina fyrir hönd bæjarins. „Við hjá Eimi sjáum þetta sem mikilvægt skref í því að virkja ónýttar auðlindir til raunverulegrar verðmætasköpun á svæðinu. Þessi samningur er einstakur á Íslandi og sýnir greinilega hverju hægt er að ná fram þegar sveitarfélög, fyrirtæki og nýsköpun vinna saman að settum umhverfismarkmiðum“, segir Karen Mist Kristjánsdóttir, forstöðumaður orku og sjálfbærni hjá Eimi. Alls rekur atNorth átta gagnaver á Norðurlöndum, þar af þrjú á Íslandi. Tvö til viðbótar eru í smíðum í Danmörku og Finnlandi, auk þess sem stækkun gagnaversins á Fitjum í Reykjanesbæ er í fullum gangi. Starfsmenn atNorth eru rúmlega 200.
27. júní 2025
Eimur óskar eftir að ráða verkefnastjóra á Norðurlandi Vestra í tímabundið starf út árið 2026, með möguleika á framlengingu. Við leitum að öflugum einstaklingi til að móta og leiða spennandi þróunarverkefni á Norðurlandi vestra á sviði hringrásarhagkerfisins, orkuskipta og nýsköpunar. Verkefnastjóri vinnur náið með framkvæmdastjóra Eims og eftir atvikum öðru starfsfólki og samstarfsaðilum, og ber ábyrgð á framgangi valinna verkefna. Starfsstöð verkefnastjóra er á Norðurlandi vestra, eftir hentugleikum á Hvammstanga, Blönduósi, Skagaströnd eða Sauðárkróki. Helstu verkefni Verkefnastjórn valinna verkefna Eims með áherslu á innleiðingu hringrásarhagkerfis, orkuskipti, orkunýtni og verðmætasköpun Þróa öflugt samstarf með hagsmunaaðilum, sérstaklega á Norðurlandi vestra Vinna að mótun og fjármögnun nýrra verkefna á starfssvæði Eims Taka virkan þátt í umsóknaskrifum í innlenda og erlenda sjóði Aðstoð við að koma verkefnum Eims á framfæri Teymisvinna með Bláma, Orkídeu og Eygló Hæfnikröfur Háskólamenntun sem nýtist í starfi, raunvísinda- eða tæknimenntun er kostur Frumkvæði, skipulagshæfni og sjálfstæði vinnubrögðum Reynsla af gerð styrkumsókna í innlenda og erlenda sjóði er kostur Reynsla af verkefnastjórn er kostur Rík samskiptahæfni og færni í að koma frá sér efni Góð hæfni til að tjá sig í ræðu og riti Eimur er samstarfsverkefni sem snýr að bættri nýtingu auðlinda á Norðurlandi með verðmætasköpun, sjálfbærni og nýsköpun að leiðarljósi. Að verkefninu standa Landsvirkjun, umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið, Samtök sveitarfélaga og atvinnuþróunar á Norðurlandi eystra (SSNE), Samtök sveitarfélaga á Norðurlandi vestra (SSNV), Norðurorka og Orkuveita Húsavíkur. Með umsókn skal fylgja ferilskrá ásamt kynningarbréfi. Nánari upplýsingar Geirlaug Jóhannsdóttir, geirlaug@hagvangur.is Inga S. Arnardóttir, inga@hagvangur.is